ไม่จ่ายค่าส่วนกลางคอนโด เสี่ยงอะไรบ้าง? เรื่องสำคัญที่เจ้าของห้องควรรู้

ทำไมค่าส่วนกลางคอนโดถึงสำคัญ?

ค่าส่วนกลางคอนโดเป็นค่าใช้จ่ายที่เจ้าของห้องทุกคนต้องรับผิดชอบร่วมกัน เพื่อนำไปใช้ในการดูแล บำรุงรักษา และบริหารจัดการทรัพย์สินส่วนกลาง ไม่ว่าจะเป็น ลิฟต์ สระว่ายน้ำ ฟิตเนส ระบบรักษาความปลอดภัย ไปจนถึงการทำความสะอาดอาคาร จุดนี้ถือเป็น “หัวใจ” ของการอยู่อาศัยในคอนโด หากไม่มีการจัดเก็บและจ่ายอย่างต่อเนื่อง คุณภาพการอยู่อาศัยของทุกคนย่อมได้รับผลกระทบ

อะไรคือค่าส่วนกลางคอนโด?

ค่าส่วนกลางคอนโดเป็นเงินที่นิติบุคคลจัดเก็บจากเจ้าของร่วมทุกห้อง คำนวณจากพื้นที่ห้องชุดเป็นตารางเมตร โดยมีอัตราที่กำหนดไว้ในข้อบังคับของโครงการ ตัวอย่างเช่น 40 บาท/ตารางเมตร หากห้องคุณมีพื้นที่ 50 ตารางเมตร ก็ต้องจ่ายเดือนละ 2,000 บาท รายได้ตรงนี้นำไปใช้ในการดูแลสิ่งต่าง ๆ เช่น

• ค่าบำรุงรักษาลิฟต์
• ค่าไฟฟ้าส่วนกลาง
• ค่าจ้างพนักงานรักษาความปลอดภัย
• ค่าทำความสะอาดอาคารและสิ่งแวดล้อม
• ค่าซ่อมบำรุงโครงสร้างหรือระบบสาธารณูปโภค

ผลกระทบจากการไม่จ่ายค่าส่วนกลางคอนโด

หลายคนอาจมองว่าการไม่จ่ายค่าส่วนกลางเป็นเรื่องเล็ก แต่ในความจริงแล้ว ผลกระทบมีมากและอาจร้ายแรงกว่าที่คิด

1. ค่าปรับและดอกเบี้ย
   • นิติบุคคลสามารถเรียกเก็บเบี้ยปรับหรือดอกเบี้ยตามอัตราที่ข้อบังคับกำหนด เช่น 12–20% ต่อปี
2. การจำกัดสิทธิการใช้ทรัพย์สินส่วนกลาง
   • อาจถูกงดให้บริการ เช่น การใช้สระว่ายน้ำ ฟิตเนส หรือพื้นที่ส่วนกลางบางส่วน
3. การฟ้องร้องดำเนินคดี
   • นิติบุคคลมีสิทธิยื่นฟ้องต่อศาลเพื่อเรียกเก็บหนี้ค่าส่วนกลาง พร้อมดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม
4. การยึดหรือบังคับขายห้องชุด
   • หากเพิกเฉยเป็นเวลานาน และศาลมีคำพิพากษา อาจถูกบังคับขายทอดตลาดห้องชุดได้
5. กระทบต่อเครดิตทางการเงิน
   • หากมีคดีความ อาจถูกบันทึกในประวัติทางกฎหมาย ส่งผลต่อการกู้สินเชื่อในอนาคต

กฎหมายที่เกี่ยวข้อง

พระราชบัญญัติอาคารชุด พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม กำหนดไว้อย่างชัดเจนว่า เจ้าของร่วมทุกคนต้องจ่ายค่าส่วนกลางตามพื้นที่ที่ครอบครอง หากไม่ปฏิบัติตาม นิติบุคคลสามารถใช้สิทธิฟ้องร้องต่อศาลได้

ทางเลือกหากไม่สามารถจ่ายค่าส่วนกลาง

บางครั้งเจ้าของห้องอาจมีเหตุผล เช่น รายได้ลดลงหรือปัญหาสภาพคล่องทางการเงิน หากไม่สามารถจ่ายค่าส่วนกลางได้ ควรพิจารณาทางออกดังนี้

• เจรจากับนิติบุคคล เพื่อขอผ่อนชำระเป็นงวด
• จ่ายบางส่วน เพื่อแสดงความรับผิดชอบและลดดอกเบี้ย
• ปรับแผนการเงินส่วนตัว เพื่อลดรายจ่ายอื่น ๆ แล้วกันงบมาจ่ายค่าส่วนกลาง
• พิจารณาปล่อยเช่าหรือขายห้องชุด หากไม่สามารถแบกรับภาระได้จริง

สิทธิและหน้าที่ของเจ้าของห้องชุด

• สิทธิ: ใช้และอยู่อาศัยในห้องชุด, ใช้ทรัพย์สินส่วนกลางตามกฎ
• หน้าที่: ชำระค่าส่วนกลาง, ปฏิบัติตามข้อบังคับนิติบุคคล, ร่วมดูแลส่วนกลางไม่ให้เสียหาย

ทำอย่างไรไม่ให้เกิดปัญหาเรื่องค่าส่วนกลาง?

1. ตรวจสอบอัตราค่าส่วนกลางก่อนซื้อห้องชุด
   • เพื่อคำนวณภาระค่าใช้จ่ายต่อเดือนว่าตรงกับศักยภาพทางการเงินหรือไม่
2. จัดสรรงบประมาณล่วงหน้า
   • กันเงินบางส่วนสำหรับค่าส่วนกลางเหมือนกับการจ่ายค่าน้ำค่าไฟ
3. เลือกคอนโดที่มีระบบจัดการโปร่งใส
   • ตรวจสอบรายงานการใช้จ่ายค่าส่วนกลางทุกปี
4. มีส่วนร่วมกับนิติบุคคล
   • เข้าร่วมประชุมใหญ่ประจำปี เพื่อเสนอความคิดเห็นหรือแก้ไขปัญหา

สรุป

การไม่จ่ายค่าส่วนกลางคอนโดไม่ใช่เรื่องเล็ก เพราะส่งผลทั้งต่อคุณภาพชีวิตในคอนโด สิทธิการใช้พื้นที่ส่วนกลาง ไปจนถึงการถูกฟ้องร้องหรือบังคับขายห้องชุดได้ เจ้าของห้องทุกคนจึงควรตระหนักถึงความสำคัญของค่าส่วนกลาง และบริหารจัดการการเงินให้สามารถจ่ายได้อย่างต่อเนื่อง หากมีปัญหาควรเจรจากับนิติบุคคลทันที เพื่อหาทางออกที่เหมาะสม แทนที่จะปล่อยให้ปัญหาลุกลาม