TM30 คืออะไร?
TM30 คือ แบบฟอร์มที่ใช้สำหรับการแจ้งที่พักอาศัยของชาวต่างชาติในประเทศไทย ซึ่งถูกกำหนดไว้ภายใต้ มาตรา 38 แห่งพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 โดยระบุว่า หากมีชาวต่างชาติเดินทางเข้ามาพักอาศัยในสถานที่ใดๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้านพัก คอนโด อพาร์ตเมนต์ หรือโรงแรม เจ้าของสถานที่นั้นจะต้องแจ้งข้อมูลของบุคคลดังกล่าวต่อสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง (ตม.) ภายใน 24 ชั่วโมง นับตั้งแต่เวลาที่ชาวต่างชาติเริ่มเข้าพัก
แบบฟอร์ม TM30 จึงเป็นกลไกสำคัญของรัฐในการติดตามความเคลื่อนไหวของชาวต่างชาติที่พำนักอยู่ภายในประเทศ เพื่อช่วยในการบริหารจัดการด้านความมั่นคงและการตรวจสอบตัวบุคคลตามหลักสากล ซึ่งถือเป็นความร่วมมือระหว่างเจ้าบ้านหรือเจ้าของที่พัก กับหน่วยงานของรัฐ
วัตถุประสงค์ของ TM30
การบังคับใช้แบบฟอร์ม TM30 มีจุดประสงค์หลักคือ:
- ความมั่นคงของชาติ: หน่วยงานตรวจคนเข้าเมืองสามารถใช้ข้อมูลที่ได้จากการแจ้ง TM30 เพื่อระบุที่อยู่และตรวจสอบการเคลื่อนไหวของชาวต่างชาติ ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการควบคุมด้านความมั่นคงและการป้องกันอาชญากรรมข้ามชาติ
- การบริหารจัดการแรงงานและการท่องเที่ยว: การมีข้อมูลที่เป็นระบบช่วยให้รัฐสามารถวางแผนการให้บริการและควบคุมแรงงานต่างชาติ และการพำนักชั่วคราวของนักท่องเที่ยวได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ส่งเสริมความรับผิดชอบของผู้ให้ที่พัก: ผู้ประกอบการหรือเจ้าของที่พักมีหน้าที่ต้องรู้และตรวจสอบตัวบุคคลที่เข้าพักอย่างรัดกุม ลดโอกาสของการให้ที่พักแก่บุคคลที่ไม่พึงประสงค์หรือผู้ที่อาจมีประวัติทางอาชญากรรม
ใครต้องแจ้ง TM30?
ผู้ที่มีหน้าที่ต้องแจ้ง TM30 คือบุคคลหรือนิติบุคคลที่ให้ที่พักอาศัยแก่ชาวต่างชาติ ซึ่งรวมถึง:
- เจ้าของบ้านหรือคอนโด: หากมีชาวต่างชาติเข้าพักอาศัยในบ้านหรือคอนโดส่วนตัว
- เจ้าของห้องเช่าหรืออพาร์ตเมนต์: รวมถึงเจ้าของหอพักที่ให้เช่าระยะสั้นหรือระยะยาว
- ผู้จัดการโรงแรมหรือรีสอร์ท: แม้โรงแรมจะมีระบบเฉพาะ แต่ก็ต้องแจ้งผ่านช่องทางที่กำหนดตามกฎหมาย
- ผู้เช่าช่วง (sub-lessor): หากเช่าที่พักแล้วปล่อยเช่าต่อให้ชาวต่างชาติ ผู้เช่าช่วงมีหน้าที่แจ้งเช่นกัน
ไม่ว่าในกรณีใด หากมีการเปลี่ยนแปลงที่อยู่ของชาวต่างชาติ ก็จะต้องแจ้งใหม่ทุกครั้ง และถือเป็นความรับผิดชอบของเจ้าของที่พักโดยตรง
กรณีไม่ต้องแจ้ง TM30
แม้ TM30 จะเป็นข้อกำหนดสำคัญ แต่ก็มีบางกรณีที่ได้รับการยกเว้น เช่น:
- พักในโรงแรมที่ได้รับอนุญาตอย่างเป็นทางการ: โรงแรมมักมีระบบแจ้งรายชื่อผู้เข้าพักโดยตรงต่อสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองผ่านระบบออนไลน์หรือแบบฟอร์มเฉพาะ
- พักอาศัยกับครอบครัวไทยที่ได้แจ้งแล้ว: หากชาวต่างชาติพักอาศัยอยู่กับสามีหรือภรรยาคนไทยในบ้านที่มีการแจ้งไว้แล้วก่อนหน้านี้ และไม่มีการย้ายที่อยู่
- ไม่เข้าประเทศใหม่: หากเพียงแค่เดินทางออกนอกพื้นที่โดยไม่ออกนอกประเทศ ก็ไม่ต้องแจ้งใหม่ ยกเว้นการกลับมาที่พักอีกครั้งหลังการเดินทาง
แต่หากมีความไม่แน่ใจ ควรแจ้งไว้เสมอเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมายภายหลัง
เอกสารที่ใช้ในการแจ้ง TM30
ในการแจ้ง TM30 จะต้องใช้เอกสารหลักๆ ดังนี้:
- แบบฟอร์ม TM30 ที่กรอกข้อมูลครบถ้วน
- สำเนาหนังสือเดินทาง ของชาวต่างชาติ (หน้าแสดงข้อมูลส่วนตัว)
- สำเนาหน้าวีซ่า หรือหน้าที่ประทับตราขาเข้า (Arrival Stamp)
- สำเนาทะเบียนบ้าน หรือ หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ เช่น โฉนด หรือสัญญาเช่าที่พัก
- สำเนาบัตรประชาชน ของผู้แจ้ง
เอกสารทั้งหมดต้องเป็นสำเนาชัดเจน และหากแจ้งผ่านไปรษณีย์ต้องแนบซองพร้อมจ่าหน้าสำหรับตอบกลับด้วย
วิธีการแจ้ง TM30
การแจ้ง TM30 สามารถทำได้หลายช่องทางเพื่อความสะดวกของประชาชน:
- แจ้งด้วยตนเองที่สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง (Immigration Office): ผู้แจ้งสามารถนำเอกสารไปยื่นด้วยตนเองได้
- แจ้งทางไปรษณีย์: เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สะดวกเดินทาง โดยส่งเอกสารไปยังสำนักงาน ตม. ในพื้นที่ที่บ้านพักตั้งอยู่
- แจ้งผ่านระบบออนไลน์: ผ่านเว็บไซต์ของสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง หรือแอปพลิเคชัน “Section38” ซึ่งมีให้บริการในบางพื้นที่
- แจ้งผ่านผู้รับมอบอำนาจ: สามารถมอบอำนาจให้บุคคลอื่นไปแจ้งแทนได้ โดยแนบหนังสือมอบอำนาจและบัตรประชาชนของทั้งสองฝ่าย
ผลกระทบหากไม่แจ้ง TM30
หากเจ้าของบ้านหรือผู้ให้เช่าที่พักไม่แจ้ง TM30 ภายในเวลาที่กำหนด จะมีผลทางกฎหมายดังนี้:
- ปรับสูงสุด 2,000 บาท ต่อกรณี หากเจ้าหน้าที่ตรวจพบว่ามีชาวต่างชาติพำนักโดยไม่มีการแจ้ง
- ส่งผลต่อผู้พำนัก: หากไม่มีการแจ้ง TM30 อย่างถูกต้อง อาจส่งผลให้ชาวต่างชาติไม่สามารถต่อวีซ่า ต่อใบอนุญาตทำงาน หรือต่อใบอนุญาตพำนักได้ตามกำหนด
การละเลยแม้เพียงเล็กน้อย อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อทั้งเจ้าบ้านและชาวต่างชาติที่พักอยู่ จึงควรปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด
ข้อควรรู้เพิ่มเติม
- การแจ้ง TM30 ไม่ใช่การแจ้งเพียงครั้งเดียวตลอดอายุการพำนัก หากชาวต่างชาติมีการเดินทางออกจากที่พักและกลับมาใหม่ ต้องมีการแจ้งใหม่ทุกครั้ง
- TM30 ต่างจากแบบฟอร์ม TM6 ซึ่งเป็นใบ ตม. ที่กรอกเมื่อเดินทางเข้าหรือออกจากประเทศ
- การแจ้งแบบกลุ่ม เช่น มีชาวต่างชาติมากกว่า 1 คนพักร่วมกัน ต้องกรอกข้อมูลครบทุกคน
