ในชีวิตประจำวันของคนไทย บางครั้งเราต้องอาศัยอยู่ในที่พักชั่วคราว เช่น เช่าหอพัก เช่าบ้านพักระยะสั้น หรืออาศัยชั่วคราวกับครอบครัว ทำให้ต้องมี “ทะเบียนบ้านชั่วคราว” เพื่อใช้เป็นเอกสารทางราชการ เช่น สมัครงาน ลงทะเบียนเรียน หรือขอขยายเวลาพำนัก แต่อย่างไรก็ตาม หลายคนอาจสงสัยว่า ทะเบียนบ้านชั่วคราวมีอายุกี่ปี? สามารถต่ออายุได้อย่างไร และต้องเตรียมเอกสารอะไรบ้าง ในบทความนี้เราจะอธิบายอย่างละเอียด เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจและจัดการเรื่องได้อย่างถูกต้อง
ทะเบียนบ้านชั่วคราวคืออะไร?
ทะเบียนบ้านชั่วคราว (หรือบางครั้งเรียกว่า ทะเบียนบ้านพักอาศัยชั่วคราว) เป็นเอกสารรับรองการอาศัยอยู่ที่พักใดพักหนึ่งแบบไม่ถาวร เช่น
- เช่าห้องพัก หอพัก
- พักอาศัยอยู่กับญาติหรือเพื่อนแบบชั่วคราว
- ย้ายมาทำงานหรือเรียนในจังหวัดใหม่ แต่ยังไม่ย้ายทะเบียนบ้านถาวร
โดยทั่วไปออกโดยกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย และใช้เป็นหลักฐานทางราชการ เช่น ใช้ยื่นเรื่องในหน่วยงานราชการ โรงเรียน ธนาคาร และบริษัทต่างๆ
อายุของทะเบียนบ้านชั่วคราว
ตามกฎหมายปัจจุบัน (รวมทั้งระเบียบกรมการปกครอง) ทะเบียนบ้านชั่วคราวมีอายุ 1 ปีนับจากวันที่ออกเอกสาร
- กรณีแจ้งเช่าที่อยู่ใหม่ชั่วคราว จะมีอายุ 1 ปี (365 วัน)
- หากครบกำหนดแล้วยังอาศัยอยู่หรือยังเช่าอยู่ สามารถ ขอต่ออายุได้อีก 1 ปี ตราบใดที่ยังเข้าเงื่อนไขเรื่องการอาศัยชั่วคราว
ตัวอย่าง:
- ออกทะเบียนบ้านชั่วคราว 1 มกราคม พ.ศ. 2567 → หมดอายุ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2567
- ต้องไปขอต่อภายใน 30 – 60 วันก่อนหมดอายุ
เงื่อนไขและหลักเกณฑ์ในการขอต่ออายุ
- ยังมีหลักฐานการอาศัยอยู่ ณ ที่พักเดิม (เช่น สัญญาเช่า)
- เข้าข่ายอาศัยอยู่ชั่วคราว ไม่ได้ย้ายทะเบียนบ้านหลัก
- ไปดำเนินการขอต่อก่อนที่ทะเบียนเก่าจะหมดอายุ
- ยื่นเอกสารครบถ้วนตามข้อกำหนด
เอกสารที่ต้องใช้
- สำเนาบัตรประชาชนผู้ขอ
- สำเนาทะเบียนบ้านหลัก (ทะเบียนบ้านถาวร)
- สำเนาสัญญาเช่า หรือหนังสือรับรองจากเจ้าของบ้าน
- แบบแจ้งที่พักอาศัยชั่วคราว (บันทึกข้อมูลในทะเบียนบ้าน)
- หากเป็นผู้ที่ไม่ใช่เจ้าของห้อง ให้มีสำเนาบัตรประชาชนเจ้าของห้องพร้อมหนังสือยินยอม
ขั้นตอนการดำเนินการขอต่ออายุ
- ตรวจสอบวันหมดอายุในทะเบียนบ้านชั่วคราว
- เตรียมเอกสารให้ครบตามที่ระบุ
- ไปแจ้งที่สำนักงานเขต หรือที่ทำการอำเภอ (เทศบาล/อบต.)
- ยื่นเอกสาร พร้อมแบบแจ้งต่ออายุ (เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ)
- จ่ายค่าธรรมเนียม (ถ้ามี)
- ได้รับสำเนาทะเบียนฉบับใหม่พร้อมระบุวันหมดอายุใหม่
- เก็บรักษาให้ดีเพื่อใช้ต่อในปีถัดไป หรือสำหรับยื่นขอสิ่งต่างๆ
การเปรียบเทียบทะเบียนบ้านถาวร vs ชั่วคราว
| ประเภททะเบียน | อายุเอกสาร | ต่ออายุได้หรือไม่ | ใช้ทำธุรกรรมอะไรได้ |
|---|---|---|---|
| ทะเบียนบ้านถาวร | ไม่มีอายุ | ไม่ต้องต่อ | ใช้แทนทะเบียนบ้านชั่วคราวทุกกรณี |
| ทะเบียนบ้านชั่วคราว | 1 ปี | ต่อได้จนกว่าจะอยู่ถาวร | ใช้ยื่นธนาคาร, สมัครเรียน/งาน, เบิกค่ารักษาพยาบาล |
เคล็ดลับไม่ให้พลาดวันหมดอายุ
- จดจำวันหมดอายุ หรือเซ็ตแจ้งเตือนในโทรศัพท์มือถือ
- ตรวจสอบสัญญาเช่าใหม่ทุกปี
- หมั่นตรวจสอบเอกสารว่ามีวันหมดอายุเท่าไร
- ไปต่ออายุก่อนเอกสารหมดอายุอย่างน้อย 1 เดือน
กรณีย้ายที่อยู่ชั่วคราวไปที่ใหม่
- หากย้ายไปพักที่ใหม่ ต้องแจ้งย้ายแบบ “แจ้งย้ายที่อยู่ชั่วคราว” ในทะเบียนใหม่
- ต้องยื่นเอกสารแบบใหม่กับเจ้าหน้าที่ และได้ทะเบียนฉบับใหม่พร้อมวันเริ่มต้นและวันหมดอายุใหม่ (1 ปีนับจากวันแจ้งใหม่)
สรุปคำตอบเรื่อง “ทะเบียนบ้านชั่วคราวมีอายุกี่ปี”
- ✅ มีอายุ 1 ปี นับจากวันที่ออกเอกสาร
- ✅ สามารถ ต่ออายุได้อีก 1 ปี หากยังคงอาศัยอยู่ในที่พักนั้นโดยมีหลักฐาน
- 🔄 สามารถต่อได้เรื่อยๆ จนกว่าจะจบสัญญาเช่าหรือย้ายไปอยู่ที่ใหม่
- ⏰ แนะนำติดตามวันหมดอายุและต่อให้ทันเวลา
ปิดท้าย
แม้ว่า ทะเบียนบ้านชั่วคราว จะอาจไม่ดูสำคัญเท่าทะเบียนถาวร แต่เป็นเอกสารสำคัญในการใช้ชีวิตในช่วงชั่วคราว หากต้องต่ออายุ อย่ารอให้เลยเวลา พร้อมเอกสารครบ เสียค่าธรรมเนียมนิดหน่อย ก็ใช้งานได้ต่อเนื่องตลอด 1 ปี
