หากคุณเคยทำธุรกรรมการกู้ยืมกับธนาคาร สถาบันการเงิน หรือแม้แต่บริษัทให้เช่า-ซื้อรถยนต์มาก่อน คำว่า “ใบปลอดหนี้” อาจเคยผ่านหูคุณมาบ้าง โดยเฉพาะเมื่อถึงช่วงเวลาที่ต้องการปิดบัญชีหนี้สิน หรือยื่นขอสินเชื่อใหม่ การมีเอกสารนี้ไว้ในมือ เป็นเสมือน “หลักฐานแสดงความน่าเชื่อถือ” ว่าคุณเป็นลูกหนี้ที่ดี และไม่มีหนี้ค้างคา
ในบทความนี้เราจะพาคุณไปทำความเข้าใจเรื่องใบปลอดหนี้อย่างลึกซึ้ง ครอบคลุมทั้งความหมาย ประโยชน์ ขั้นตอนการขอ ข้อควรระวัง และคำถามพบบ่อย พร้อมอัปเดตล่าสุดปี 2025
ใบปลอดหนี้ คืออะไร?
ใบปลอดหนี้ (Debt Clearance Certificate หรือ Debt-free Certificate) คือเอกสารทางการเงินที่ออกโดยเจ้าหนี้ เช่น ธนาคาร สหกรณ์ สถาบันการเงิน หรือบริษัทเช่าซื้อ เพื่อยืนยันว่าลูกหนี้ได้ชำระหนี้ครบถ้วนตามสัญญาเรียบร้อยแล้ว ไม่มีหนี้คงค้างในบัญชี
โดยปกติจะได้รับหลังจาก:
- ชำระหนี้ครบจำนวนตามที่ตกลง
- ปิดบัญชีเงินกู้หรือสินเชื่อ
- ปิดยอดผ่อนชำระสินทรัพย์ เช่น รถยนต์ บ้าน หรือคอนโด
ใบปลอดหนี้ ใช้ทำอะไรได้บ้าง?
ใบปลอดหนี้มีบทบาทสำคัญในหลายสถานการณ์ทางการเงิน เช่น:
1. ยื่นขอสินเชื่อใหม่
ธนาคารมักพิจารณาประวัติการเงินผู้กู้ หากแนบใบปลอดหนี้จากเจ้าหนี้เดิม จะเพิ่มความน่าเชื่อถือ
2. ยืนยันสถานะปลอดหนี้ต่อเจ้าหน้าที่รัฐ
เช่น การขออนุมัติสินเชื่อกับหน่วยงานรัฐ หรือสมัครเข้ารับราชการบางหน่วยงานที่ต้องแสดงสถานะไม่มีหนี้เสีย
3. ใช้เป็นหลักฐานทางกฎหมาย
ในกรณีมีข้อพิพาททางกฎหมาย เอกสารนี้ช่วยพิสูจน์ว่าผู้กู้ไม่มีหนี้กับสถาบันนั้น ๆ แล้ว
4. เพิ่มเครดิตในประวัติเครดิต
เมื่อปิดบัญชีสินเชื่อและมีใบปลอดหนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทยและเครดิตบูโรจะบันทึกว่าไม่มีหนี้ค้าง
ใครสามารถขอใบปลอดหนี้ได้?
ผู้ที่สามารถขอได้ ได้แก่:
- เจ้าหนี้เดิม: บุคคลที่เป็นเจ้าของบัญชีเงินกู้หรือสินเชื่อ
- ตัวแทนโดยชอบธรรม (มีหนังสือมอบอำนาจ)
- ทายาท/ญาติ กรณีเจ้าหนี้เสียชีวิตและต้องการปิดบัญชีหนี้
ขั้นตอนการขอใบปลอดหนี้
1. เตรียมเอกสาร
- บัตรประชาชนตัวจริง + สำเนา
- เลขที่บัญชีเงินกู้หรือเลขสัญญา
- หลักฐานการชำระหนี้ (ใบเสร็จ, หลักฐานโอนเงิน)
- หนังสือมอบอำนาจ (กรณีให้ผู้อื่นดำเนินการแทน)
2. ติดต่อสถาบันการเงินหรือเจ้าหนี้
- ไปติดต่อที่สาขา หรือบางแห่งมีให้ยื่นผ่านแอป/เว็บไซต์
- แจ้งความประสงค์ขอใบปลอดหนี้
- อาจมีแบบฟอร์มให้กรอกเพิ่มเติม
3. ชำระค่าธรรมเนียม (ถ้ามี)
บางธนาคารมีค่าธรรมเนียมประมาณ 100–500 บาท ขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละสถาบัน
4. รอรับใบปลอดหนี้
ใช้เวลาประมาณ 3–7 วันทำการ (อาจมากกว่านี้ในบางกรณี)
ข้อมูลที่ปรากฏในใบปลอดหนี้
ใบปลอดหนี้ที่สมบูรณ์ควรมีข้อมูลต่อไปนี้:
- ชื่อผู้กู้
- เลขที่สัญญา/บัญชีเงินกู้
- รายละเอียดเจ้าหนี้ (เช่น ชื่อธนาคาร สาขา)
- วันเริ่มต้นและวันปิดบัญชี
- ยอดเงินกู้และยอดชำระจริง
- ระบุว่า “ไม่มีหนี้ค้างชำระ”
- ลงชื่อเจ้าหน้าที่และมีตราประทับของสถาบัน
ใบปลอดหนี้กับประวัติเครดิต (เครดิตบูโร)
แม้คุณจะมีใบปลอดหนี้ แต่ข้อมูลในเครดิตบูโรอาจยังไม่อัปเดตทันที ซึ่งปกติจะใช้เวลาประมาณ 30 วันหลังการปิดบัญชี ทางที่ดีควร:
- ตรวจสอบเครดิตของตนผ่านบริการของเครดิตบูโร (NCB)
- หากข้อมูลไม่ถูกต้อง สามารถยื่น “ข้อร้องเรียน” ได้ที่เครดิตบูโร
ความแตกต่างระหว่าง “ใบปลอดหนี้” กับ “หนังสือรับรองการชำระหนี้”
| รายการ | ใบปลอดหนี้ | หนังสือรับรองการชำระหนี้ |
|---|---|---|
| ระบุว่าไม่มีหนี้ค้าง | ใช่ | บางครั้งแค่รับรองยอดชำระ |
| ใช้ปิดบัญชี | ได้ | ไม่ได้เสมอไป |
| ใช้เป็นหลักฐานทางกฎหมาย | ใช่ | บางกรณี |
| ขอได้ตอนไหน | หลังปิดบัญชีเท่านั้น | ขอได้ระหว่างชำระ |
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับใบปลอดหนี้
Q: ขอใบปลอดหนี้ออนไลน์ได้ไหม?
บางธนาคารเช่น KBank, SCB, และ Krungsri เปิดให้ยื่นคำขอผ่านแอปหรือเว็บไซต์ โดยต้องแนบเอกสารและรอเจ้าหน้าที่ติดต่อกลับ
Q: ใบปลอดหนี้มีวันหมดอายุหรือไม่?
ไม่มีวันหมดอายุอย่างเป็นทางการ แต่ธนาคารหรือผู้พิจารณาอาจต้องการใบที่ออกไม่เกิน 3–6 เดือน
Q: ถ้าหนี้อยู่ในขั้นฟ้องร้อง ขอใบปลอดหนี้ได้ไหม?
ขอไม่ได้จนกว่าจะชำระหนี้ตามคำพิพากษาและเจ้าหนี้ยืนยันการปิดบัญชีแล้ว
เคล็ดลับก่อนปิดหนี้และขอใบปลอดหนี้
- ตรวจสอบยอดสุดท้ายให้ถูกต้อง
อย่าชำระตามยอดค้างโดยไม่เช็กว่าเป็นยอดสุดท้ายหรือไม่ รวมถึงดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม - เก็บหลักฐานทุกครั้งที่ชำระ
ใบเสร็จหรือสลิปการโอนเป็นสิ่งสำคัญในการยืนยันว่าคุณไม่มีหนี้ค้างจริง - ขอใบปลอดหนี้ทันทีหลังปิดบัญชี
อย่ารอเป็นเดือน เพราะข้อมูลอาจคลาดเคลื่อนหรือสถาบันการเงินมีการเปลี่ยนระบบ
สรุป
ใบปลอดหนี้เป็นมากกว่าเอกสารธรรมดา — มันคือเครื่องยืนยันสถานะทางการเงินที่ดีของคุณ มีผลต่อการกู้เงิน ซื้อบ้าน ซื้อรถ หรือแม้แต่การสมัครงานบางตำแหน่ง หากคุณเพิ่งปิดบัญชีหนี้สำเร็จ อย่าลืมรีบขอเอกสารนี้ไว้ทันที เพื่อประโยชน์ในอนาคตของคุณเอง
