ระงับการขายทอดตลาด คืออะไร?
การขายทอดตลาดคือกระบวนการที่เจ้าพนักงานบังคับคดีนำทรัพย์สินของลูกหนี้ออกขาย เพื่อชำระหนี้ตามคำพิพากษา หากลูกหนี้หรือผู้มีส่วนได้เสียไม่ต้องการให้ทรัพย์ถูกขายออก สามารถยื่นคำร้องขอ “ระงับการขายทอดตลาด” ได้ตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด โดยมีเป้าหมายเพื่อรักษาทรัพย์ไว้ หรือเพื่อดำเนินการอย่างอื่นก่อนที่จะขายออก
ผู้มีสิทธิคัดค้านหรือระงับการขายทอดตลาด
- ลูกหนี้ตามคำพิพากษา
- เจ้าของทรัพย์หรือผู้ถือกรรมสิทธิ์ร่วม
- ผู้รับจำนองหรือผู้ที่มีผลประโยชน์จากทรัพย์นั้น
- เจ้าหนี้รายอื่นที่มีลำดับสิทธิ์ก่อน
- บุคคลภายนอกที่เห็นว่าการขายจะก่อให้เกิดความเสียหายไม่เป็นธรรม
ขั้นตอนการระงับการขายทอดตลาด
1. ยื่นคำร้องต่อเจ้าพนักงานบังคับคดี
คำร้องนี้ต้องระบุเหตุผลอย่างชัดเจน เช่น ต้องการเวลาในการชำระหนี้ หรือทรัพย์นั้นยังมีข้อพิพาทเรื่องกรรมสิทธิ์ หากเจ้าพนักงานเห็นว่ามีเหตุอันสมควร อาจมีคำสั่งให้งดการขายทอดตลาดไว้ชั่วคราว
2. ยื่นคำร้องต่อศาล (หากเจ้าพนักงานปฏิเสธ)
หากเจ้าพนักงานไม่รับพิจารณาหรือมีคำสั่งให้ดำเนินการขายต่อ ผู้มีส่วนได้เสียสามารถยื่นคำร้องต่อศาลภายใน 2 วันนับแต่ทราบคำสั่ง เพื่อขอให้ศาลสั่งระงับหรือเลื่อนการขายออกไป
เหตุผลที่ใช้ระงับหรือคัดค้านการขายทอดตลาด
- ต้องการเวลาเจรจากับเจ้าหนี้เพื่อประนอมหนี้
- ทรัพย์ยังมีข้อพิพาทด้านกรรมสิทธิ์
- ข้อมูลเกี่ยวกับทรัพย์ไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง
- ราคาประเมินต่ำกว่าราคาตลาดจนก่อให้เกิดความเสียหาย
- ผู้คัดค้านมีเอกสารสิทธิ์หรือมีหลักฐานว่าทรัพย์นั้นไม่ควรถูกยึด
วิธีคัดค้านการขายทอดตลาด
การคัดค้านไม่เหมือนกับการระงับ เพราะ “การคัดค้าน” เน้นการคัดค้านรูปแบบ ขั้นตอน หรือความไม่เป็นธรรมที่เกิดขึ้น เช่น ราคาประเมินต่ำเกินไป หรือรูปแบบการขายไม่เหมาะสม
วิธีการคัดค้าน
- ยื่นหนังสือคัดค้านต่อเจ้าพนักงานบังคับคดี
- ภายใน 3 วัน นับแต่ทราบประกาศขายทอดตลาด
- ระบุเหตุผล เช่น ขอให้แยกขายทรัพย์ ขอให้เปลี่ยนวิธีการขาย หรือเสนอให้ขายผ่านระบบออนไลน์แทน
- ขอให้ศาลพิจารณาคำคัดค้าน
- หากเจ้าพนักงานไม่ดำเนินการตามคำร้อง
- ยื่นคำร้องต่อศาลภายใน 2 วัน เพื่อให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งตามควร
ประโยชน์ของการคัดค้านหรือระงับการขายทอดตลาด
- ป้องกันการสูญเสียทรัพย์ที่อาจไม่ได้เป็นของลูกหนี้โดยแท้จริง
- มีโอกาสในการหาทางชำระหนี้หรือขายทรัพย์เองในราคาที่ดีกว่า
- ลดความเสียหายที่อาจเกิดจากราคาขายต่ำกว่าความเป็นจริง
- เปิดช่องให้เจรจาและแก้ไขหนี้อย่างสันติ
แนวทางที่ควรเตรียมก่อนยื่นระงับหรือคัดค้าน
- เอกสารแสดงสิทธิในทรัพย์สิน
- หนังสือแจ้งกำหนดวันขายทอดตลาด
- หลักฐานแสดงเหตุผลในการร้อง เช่น หนังสือเจรจาขอผ่อนชำระ หรือลงนามตกลงใหม่
- สำเนาคำพิพากษา หรือหนังสือบังคับคดี
- พยานหรือหลักฐานอื่นที่เกี่ยวข้อง
คำแนะนำเพิ่มเติม
- หากมีการประกาศขายทอดตลาด ควรรีบตรวจสอบรายละเอียดของทรัพย์
- ไม่ควรเพิกเฉยต่อการประกาศขาย เพราะหากไม่ยื่นคำร้องภายในระยะเวลาที่กำหนด อาจเสียสิทธิ์ในการร้องขอใด ๆ
- ผู้ที่ถือกรรมสิทธิ์ร่วมในทรัพย์ที่กำลังจะขาย ควรมีทนายความช่วยตรวจสอบสิทธิอย่างรอบคอบ
- การขายทอดตลาดสามารถเกิดขึ้นได้หลายรอบ หากยังไม่มีผู้ซื้อ ดังนั้น การระงับหรือคัดค้านแม้ในรอบถัดไปยังสามารถทำได้
สิทธิในการเสนอราคาหรือซื้อทรัพย์ของผู้มีส่วนได้เสีย
แม้ผู้ที่มีส่วนได้เสียจะขอระงับหรือคัดค้านการขาย หากคำร้องไม่สำเร็จ ยังสามารถใช้สิทธิในการเสนอซื้อทรัพย์ในวันขายทอดตลาด เพื่อรักษาทรัพย์ไว้ได้เช่นกัน
คำถามที่พบบ่อย
หากขายทอดตลาดไปแล้ว ยังสามารถขอเพิกถอนได้หรือไม่?
โดยทั่วไป เมื่อการขายทอดตลาดเสร็จสิ้นและมีผู้ซื้อ การเพิกถอนจะทำได้ยากมาก เว้นแต่พบว่ากระบวนการขายไม่ชอบด้วยกฎหมาย
หากเป็นเจ้าหนี้อันดับรอง จะสามารถคัดค้านได้หรือไม่?
สามารถคัดค้านได้หากเห็นว่าการขายในลักษณะปัจจุบันทำให้ตนเสียเปรียบ เช่น ราคาต่ำ หรือเจ้าหนี้อันดับแรกได้รับมากเกินควร
สรุป
การระงับการขายทอดตลาดเป็นกระบวนการตามกฎหมายที่ช่วยปกป้องสิทธิของลูกหนี้และผู้มีส่วนได้เสียในทรัพย์สิน ผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถยื่นคำร้องขอระงับหรือคัดค้านได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด โดยต้องมีเหตุผลชัดเจนและหลักฐานครบถ้วน หากดำเนินการอย่างถูกต้อง จะสามารถยืดเวลาและเพิ่มโอกาสในการรักษาทรัพย์สินไว้ได้