รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล เส้นทางใหม่แก้รถติดย่านเกษตร–นวมินทร์

รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล (ช่วงแคราย – ลำสาลี) เป็นหนึ่งในโครงการระบบขนส่งมวลชนใหม่ของกรุงเทพมหานครที่ถูกวางแผนมานานหลายปี โดยมีเป้าหมายเพื่อแก้ไขปัญหาการจราจรที่แออัดในพื้นที่ฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของกรุงเทพฯ โดยเฉพาะบริเวณเกษตร–นวมินทร์ ซึ่งเป็นย่านที่มีการจราจรหนาแน่นตลอดทั้งวัน

เส้นทางนี้ไม่เพียงแต่เชื่อมพื้นที่อยู่อาศัยหนาแน่นเข้ากับระบบรถไฟฟ้าเส้นอื่น ๆ แต่ยังมีบทบาทสำคัญในการกระจายการพัฒนาเมือง ลดการพึ่งพารถยนต์ส่วนตัว และสร้างระบบโครงสร้างพื้นฐานใหม่ให้กรุงเทพฯ

รายละเอียดเส้นทางของรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล

รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลมีจุดเริ่มต้นจากแยกแคราย (จังหวัดนนทบุรี) วิ่งตามแนวถนนงามวงศ์วาน ผ่านแยกเกษตร ถนนประเสริฐมนูกิจ (เกษตร–นวมินทร์) และสิ้นสุดที่แยกลำสาลี (เขตบางกะปิ)

เส้นทางรวมประมาณ 22 กิโลเมตร มีสถานีทั้งหมดประมาณ 20 สถานี เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายอื่น ๆ ได้ถึง 6 สาย ได้แก่:

• สายสีม่วง (MRT สถานีศูนย์ราชการนนทบุรี)
• สายสีชมพู (แคราย – มีนบุรี)
• สายสีแดง (บางซื่อ – รังสิต)
• สายสีเขียว (หมอชิต – แบริ่ง)
• สายสีเหลือง (ลาดพร้าว – สำโรง)
• สายสีส้ม (บางขุนนนท์ – มีนบุรี)

ความพิเศษของเส้นทางสายสีน้ำตาลคือการเชื่อมโครงข่ายรถไฟฟ้าเข้าด้วยกันอย่างเป็นระบบในฝั่งตะวันตกถึงตะวันออกของกรุงเทพฯ ช่วยให้ประชาชนมีทางเลือกในการเดินทางมากขึ้น

รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ความคืบหน้าล่าสุด

ณ ปี 2568 โครงการรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลยังอยู่ในขั้นตอนของการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) และการจัดทำรูปแบบการลงทุนในลักษณะ PPP (Public Private Partnership) หรือรัฐร่วมทุนกับเอกชน

หากไม่มีความล่าช้า คาดว่าโครงการจะสามารถเริ่มก่อสร้างได้ประมาณช่วงปลายปี 2568 – 2569 และใช้เวลาก่อสร้างประมาณ 4 ปี โดยจะเปิดให้บริการได้ในช่วงปี 2573 ซึ่งเป็นช่วงเวลาเดียวกับการทยอยเปิดให้บริการของรถไฟฟ้าสายอื่น ๆ ในฝั่งตะวันออกของกรุงเทพฯ

จุดเด่นของโครงการรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล

รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลได้รับการออกแบบมาให้ตอบโจทย์การเดินทางที่สลับซับซ้อนของคนกรุงเทพฯ ในหลายด้าน ได้แก่:

• ช่วยลดปัญหารถติดบนถนนเกษตร–นวมินทร์ ซึ่งปัจจุบันเป็นหนึ่งในเส้นทางที่มีรถติดมากที่สุดในกรุงเทพฯ
• เชื่อมต่อกับสถานศึกษา เช่น มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โรงเรียนสตรีวิทยา 2 ฯลฯ
• ส่งเสริมการพัฒนาเมืองแนวสูง (Transit-Oriented Development: TOD) ตลอดแนวเส้นทาง
• เพิ่มศักยภาพด้านอสังหาริมทรัพย์โดยรอบ โดยเฉพาะคอนโดมิเนียมแนวรถไฟฟ้า
• เป็นเส้นทางที่วิ่งแนวตะวันตก-ตะวันออกแบบไม่ผ่านใจกลางเมือง จึงช่วยลดความหนาแน่นของสถานีหลักอย่างอโศก สยาม และหมอชิตได้

สถานีและระยะทางของรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล

โครงการรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล มีระยะทางรวม 22.1 กิโลเมตร จำนวน 20 สถานี โดยเป็นสถานียกระดับทั้งหมด สถานีแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ ขึ้นอยู่กับการออกแบบโครงการ คือ 

1. รูปแบบสถานีที่ตั้งอยู่โดยไม่ได้เกี่ยวข้องกับโครงสร้างทางพิเศษฯ โดยจะเป็นสถานีรูปแบบชานชาลาข้าง (Side Platform) หรือรูปแบบชานชาลากลาง (Centre Platform) 

2. รูปแบบสถานีที่ตั้งอยู่ใต้โครงสร้างทางพิเศษฯ โดยมีทางวิ่งของรถไฟฟ้าขนาบข้างเสาทางพิเศษฯ ซึ่งจะเป็นสถานีรูปแบบชานชาลาข้าง (Side Platform) เท่านั้น

โครงสร้างทางวิ่งยกระดับสำหรับระบบรถไฟฟ้ารางเดี่ยว (Monorail) รองรับทางวิ่ง 2 ทิศทาง (ไป-กลับ) ตัวขบวนรถไฟฟ้าจะมีความเร็วสูงสุด 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ทั้งนี้ ในปีแรกที่เปิดให้บริการจะใช้ขบวนรถไฟฟ้าทั้งสิ้น 24 ขบวน (4 ตู้ต่อขบวน)

โดยรายชื่อ 20 สถานี ของรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล มีดังนี้

1. ศูนย์ราชการนนทบุรี (เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีม่วง และรถไฟฟ้าชมพู)

2. งามวงศ์วาน 2

3. งามวงศ์วาน 18

4. ชินเขต

5. บางเขน (เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีแดง)

6. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ประตูงามวงศ์วาน

7. แยกเกษตร (เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีเขียว)

8. คลองบางบัว

9. ประเสริฐมนูกิจ-ลาดปลาเค้า

10. ประเสริฐมนูกิจ-เสนานิคม

11. โรงเรียนสตรีวิทยา 2

12. ต่างระดับฉลองรัช (เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีเทา)

13. คลองลำเจียก

14. นวลจันทร์

15. ประเสริฐมนูกิจ-นวมินทร์

16. โพธิ์แก้ว

17. อินทรารักษ์

18. สวนนวมินทร์ภิรมย์

19. การเคหะแห่งชาติ

20. แยกลำสาลี (เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีส้ม และรถไฟฟ้าสายสีเหลือง)

ส่วนศูนย์ซ่อมบำรุง เป็นอาคาร 4 ชั้น พื้นที่รวม 28 ไร่ ตั้งอยู่บริเวณปลายสายทางของโครงข่ายเส้นทางการเดินรถ บนถนนพ่วงศิริ เลียบไปกับคลองแสนแสบและคลองหัวหมาก 

สำหรับอาคารจอดแล้วจรจะมี 1 แห่ง เป็นอาคารสูง 6 ชั้น จอดรถยนต์ได้ประมาณ 280 คัน ตั้งอยู่บริเวณจุดตัดของถนนพ่วงศิริและถนนรามคำแหง เชื่อมต่อกับสถานีลำสาลี

สถานีที่น่าสนใจตลอดเส้นทาง

ตลอดแนวเส้นทางของสายสีน้ำตาล จะมีจุดแวะผ่านสถานที่สำคัญหลายแห่ง อาทิ:

• สถานีแคราย: จุดเชื่อมกับสายสีม่วง และใกล้ศูนย์ราชการนนทบุรี
• สถานีงามวงศ์วาน: ใกล้เดอะมอลล์งามวงศ์วาน และโรงพยาบาลนนทเวช
• สถานีเกษตรศาสตร์: อยู่บริเวณแยกเกษตร เชื่อมต่อกับ BTS สายสีเขียว
• สถานีนวมินทร์ซิตี้: ใกล้ตลาดนัดเลียบด่วน และศูนย์การค้า
• สถานีลำสาลี: จุดเชื่อมกับสายสีเหลืองและสายสีส้ม

ผลกระทบเชิงบวกต่ออสังหาริมทรัพย์

เมื่อโครงการรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลเริ่มเป็นรูปธรรม ความต้องการซื้อ-ขายที่ดินและคอนโดตามแนวรถไฟฟ้าจะเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะบริเวณจุดเชื่อมกับสายสีอื่น ๆ เช่น เกษตรศาสตร์ ลำสาลี และงามวงศ์วาน

ราคาที่ดินในย่านเหล่านี้เริ่มขยับตั้งแต่มีข่าวการพัฒนาโครงการ ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์หลายรายเริ่มเปิดตัวโครงการคอนโดระดับกลาง–สูง เพื่อตอบรับกับการเติบโตของการเดินทางและความสะดวกในอนาคต

ผลต่อชีวิตประจำวันของประชาชน

ประชาชนในพื้นที่นนทบุรี บางเขน ลาดพร้าว บึงกุ่ม คันนายาว และบางกะปิ จะได้รับประโยชน์โดยตรงจากรถไฟฟ้าสายนี้ ทั้งในเรื่องของการลดเวลาเดินทาง ค่าใช้จ่าย และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

ยกตัวอย่างเช่น จากที่ต้องใช้เวลาเดินทางจากแครายไปบางกะปิไม่ต่ำกว่า 1.5 ชั่วโมงในช่วงเช้า อาจลดลงเหลือเพียง 30–40 นาทีหากใช้ระบบราง นอกจากนี้ยังสามารถเชื่อมต่อเข้าเมืองได้รวดเร็วโดยไม่ต้องใช้รถยนต์

ความท้าทายของโครงการ

แม้จะมีข้อดีหลายประการ แต่โครงการนี้ก็เผชิญความท้าทายหลายด้าน ได้แก่:

• ความซับซ้อนของการเวนคืนพื้นที่ในบางจุด โดยเฉพาะโซนชุมชนแน่นหนา
• การบริหารจัดการการจราจรระหว่างก่อสร้าง ที่อาจส่งผลกระทบต่อคนในพื้นที่
• งบประมาณโครงการที่สูง และต้องมีการร่วมลงทุนกับเอกชน
• การทำความเข้าใจของประชาชนในพื้นที่เกี่ยวกับผลกระทบสิ่งแวดล้อมและประโยชน์ในระยะยาว

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำลังเร่งผลักดันให้โครงการเดินหน้าต่อ เพื่อให้สามารถเริ่มก่อสร้างได้ภายในแผนที่วางไว้

สรุป

รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล คืออีกหนึ่งโครงการโครงสร้างพื้นฐานสำคัญที่กำลังจะเปลี่ยนโฉมการเดินทางของคนกรุงเทพฯ ฝั่งเหนือและตะวันออกอย่างถาวร ด้วยเส้นทางที่วางมาอย่างรอบคอบ ระบบเชื่อมต่อที่มีประสิทธิภาพ และความสามารถในการแก้ปัญหาจราจรได้ตรงจุด

แม้จะยังอยู่ในขั้นตอนการวางแผน แต่หากสำเร็จตามที่กำหนด รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลจะกลายเป็นฟันเฟืองสำคัญในการผลักดันให้กรุงเทพฯ เป็นเมืองที่เดินทางสะดวกมากขึ้น พร้อมรองรับการเติบโตของเมืองอย่างยั่งยืนในอนาคต