ทะเบียนบ้าน (หรือที่เรียกทั่วไปว่า “ทะเบียนบ้านเล่มเหลือง” หรือ “เล่มสีน้ำเงิน”) เป็นเอกสารราชการที่ใช้แสดงรายชื่อบุคคลที่มีชื่ออยู่ในบ้านหรือสถานที่นั้น ๆ โดยมีความสำคัญต่อการทำธุรกรรมต่าง ๆ เช่น สมัครงาน เปิดบัญชีธนาคาร หรือขอสินเชื่อ
หากทะเบียนบ้านหาย สูญหายจากอุบัติเหตุหรือถูกขโมย ไม่ต้องตกใจ คุณสามารถขอออกใหม่ได้ไม่ยาก ตามขั้นตอนที่กำหนดโดยกรมการปกครอง
ทะเบียนบ้านหาย ต้องแจ้งความหรือไม่ ?
ปัจจุบันหากทำทะเบียนบ้านหายไม่จำเป็นต้องแจ้งความที่สถานีตำรวจ โดยเจ้าของบ้านสามารถติดต่อสำนักงานเขตหรือที่ว่าการอำเภอในพื้นที่ที่คุณอาศัยอยู่ได้โดยตรง ซึ่งข้อดีของการยกเลิกการแจ้งความ คือ
- ลดขั้นตอนที่ไม่จำเป็น ทำให้การขอทะเบียนบ้านใหม่ทำได้สะดวกขึ้น
- ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางไปแจ้งความ และไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมเพิ่มเติม
- สามารถขอเอกสารใหม่ได้ง่ายขึ้น โดยใช้เอกสารส่วนตัวเพียงไม่กี่อย่าง
เอกสารที่ต้องใช้ในการขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่
เมื่อต้องการขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่ คุณควรเตรียมเอกสารให้พร้อมเพื่อความสะดวกรวดเร็วในการดำเนินการ โดยเอกสารที่จำเป็นมีดังนี้
- บัตรประชาชนของเจ้าบ้านหรือบุคคลที่ได้รับมอบหมาย เพื่อยืนยันตัวตนของผู้มาติดต่อ
- หลักฐานแสดงความเป็นเจ้าบ้าน (ถ้ามี)เช่น สัญญาซื้อขายบ้าน โฉนดที่ดิน หรือเอกสารที่แสดงถึงกรรมสิทธิ์ในบ้านนั้น
- กรณีเจ้าบ้านเสียชีวิตอาจต้องใช้มรณบัตรและเอกสารอื่นเพิ่มเติม เช่น หลักฐานแสดงความเป็นทายาท หรือผู้จัดการมรดก
- หนังสือมอบอำนาจ(ถ้ามีการมอบหมายให้ผู้อื่นดำเนินการแทน)
ขั้นตอนการขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่
การขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่เป็นกระบวนการที่ไม่ซับซ้อน และใช้เวลาไม่นาน แต่ต้องเตรียมเอกสารให้ครบถ้วน จากนั้นดำเนินการตามขั้นตอน ดังนี้
- ติดต่อสำนักงานเขต หรือที่ว่าการอำเภอ ในพื้นที่ที่บ้านตั้งอยู่โดยไปที่ฝ่ายทะเบียนราษฎร์ ในวันและเวลาทำการ วันจันทร์-วันศุกร์ เวลา 8.30-16.30 น.
- กรอกคำร้องขอทะเบียนบ้านใหม่โดยเมื่อไปถึงให้แจ้งความประสงค์กับเจ้าหน้าที่ว่าต้องการขอทะเบียนบ้านฉบับใหม่ เนื่องจากฉบับเดิมสูญหาย เจ้าหน้าที่จะมอบแบบฟอร์มให้กรอกข้อมูล
- ยื่นเอกสารและรอเจ้าหน้าที่ตรวจสอบโดยหลังจากกรอกข้อมูลเสร็จแล้ว ให้ยื่นหลักฐานและแบบฟอร์มให้แก่เจ้าหน้าที่ เพื่อตรวจสอบฐานข้อมูลทะเบียนราษฎร์ และยืนยันว่าเป็นเจ้าบ้านจริง ก่อนทำการพิมพ์ทะเบียนบ้านฉบับใหม่ให้
- รับทะเบียนบ้านเล่มใหม่หลังจากการตรวจสอบเสร็จสิ้น เจ้าหน้าที่จะประทับตรา “ใช้แทนฉบับที่สูญหาย” บนทะเบียนบ้านเล่มใหม่ และมอบให้ผู้ยื่นคำร้อง
สำหรับข้อดีของกระบวนการนี้คือ สามารถดำเนินการเสร็จภายในวันเดียว โดยมีค่าธรรมเนียมในการออกทะเบียนบ้านฉบับใหม่เล่มละ 20 บาท
การขอทะเบียนบ้านแบบดิจิทัลสามารถทำได้หรือไม่ ?
ในปัจจุบันทะเบียนบ้านไม่ได้มีแค่แบบที่เป็นรูปเล่มเท่านั้น แต่ยังสามารถขอทะเบียนบ้านแบบดิจิทัลผ่านทางแอปพลิเคชันได้ ซึ่งมีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน ThaiDหรือเดิมชื่อว่า D.DOPA จาก App Store หรือ Google Play Store
- ลงทะเบียนโดยใช้บัตรประชาชนหรือยืนยันตัวตนที่สำนักงานเขต รวมถึงที่ว่าการอำเภอ
- เมื่อลงทะเบียนสำเร็จจะสามารถเข้าถึงทะเบียนบ้านแบบดิจิทัลได้ทางแอปพลิเคชันเลย
ถึงแม้ว่าจะใช้งานทะเบียนบ้านดิจิทัลได้ แต่ในหลายกรณีก็ยังจำเป็นต้องใช้ทะเบียนบ้านแบบกระดาษ เช่น การทำธุรกรรมบางประเภทกับธนาคารหรือหน่วยงานเอกชน ดังนั้น จึงควรมีทั้งทะเบียนบ้านแบบกระดาษและแบบดิจิทัลควบคู่กันไป
ข้อควรรู้เพิ่มเติม
- การทำทะเบียนบ้านใหม่ ไม่มีผลกระทบต่อสถานะผู้อยู่อาศัยในบ้าน
- หากทะเบียนบ้านหายไปพร้อมกับบัตรประชาชน ควรขอบัตรใหม่พร้อมกัน
- หากคุณไม่ใช่เจ้าบ้าน อาจต้องขอความยินยอมจากเจ้าบ้านหรือใช้เอกสารอื่นมายืนยันสิทธิ์ในการดำเนินการ
สรุป
ทะเบียนบ้านหายสามารถออกใหม่ได้ง่าย ไม่ยุ่งยาก และไม่เสียค่าใช้จ่าย เพียงเตรียมเอกสารให้ครบ ไปติดต่อที่สำนักงานเขตหรืออำเภอที่บ้านนั้นตั้งอยู่ หากไม่แน่ใจว่าสำนักงานไหนรับผิดชอบ แนะนำให้โทรสอบถามล่วงหน้าเพื่อความรวดเร็ว
